Βιο-εργογραφικά

ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Αυτόγραφη επιστολή του Μανόλη Αναγνωστάκη στη φιλόλογο Αρχόντισσα Παπαδερού, η οποία ζήτησε ορισμένες βιογραφικές πληροφορίες για τις ανάγκες του μαθήματός της. Η συνάντηση των δύο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Συνεδρίου “Σοσιαλισμός και Πολιτισμός” που έγινε το 1977 στο Κολυμπάρι Χανίων. Η κ. Παπαδερού ήταν μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής.

——————————-

ΕΜΜ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΙΣ

ΙΑΤΡΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ

Ν. Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 33

19.8.77

Φίλη κ. Παπαδερού.

Δεν ξεχνώ την υπόσχεση που σας έδωσα. Θα μου επιτρέψτε όμως να περιοριστώ σε καθαρώς πληροφοριακά στοιχεία – υποθέτω άλλωστε πως αυτά θέλετε και όχι κρίσεις για τον εαυτό μου που όπως καταλαβαίνετε δεν μπορώ να κάνω…

Γεν [νήθηκα] στη Θεσσαλονίκη από κρητικούς γονείς.

Εγκύκλιες σπουδές, παιδικά χρόνια κλπ στη Θεσσαλονίκη.

1942 εγγραφή στη φυσικομαθηματική σχολή. 1943 μετ[εγγραφή] στην Ιατρική.

Από τα πρώτα χρόνια στο κίνημα Εθνικής Αντίστασης, στην ΕΠΟΝ.

1943 Απρίλιος σύλληψη από Γερμανούς και κράτηση μαζί με άλλους φοιτητές στο στρατόπεδο Παύλου Μελά (διαμαρτυρία για τη σχεδιαζόμενη επιστράτευση).

1944 Φεβρ[ουάριος] έκδοση του περιοδ[ικού] Ξεκίνημα του ΕΟΠ (Εκπολιτιστικού Ομίλου Πανεπιστημίου) ημινόμιμης οργάνωσης στο φοιτητικό χώρο της ΕΠΟΝ. Αρχισυντάκτης. Εκεί πρωτοδημοσιεύσεις ποιημάτων, κριτικών (βιβλιοκριτικών) και μεταφράσεων.

1945 έκδ[οση] ποιητικής συλλογής ΕΠΟΧΕΣ

1948 έκδ[οση] ΕΠΟΧΕΣ 2

1948-1951 Φυλακές Επταπυργίου. Καταδίκη σε θάνατο από το Έκτακτο στρατοδικείο, μείωση ποινής μετά 2 χρόνια σε ισόβια, χάρη επί Πλαστήρα.

1952 Πτυχιούχος Ιατρικής. Ταξίδι, δεκαήμερη περιοδεία σε Κρήτη, μετά από 14 χρόνια!

1951 Έκδ[οση] συλλογής ΕΠΟΧΕΣ 3 (όλες εκτός εμπορίου)

1952-1954 διαμονή στην Αθήνα. Ειδίκευση Ακτινολογία.

1954-1956 στρατιώτης στα Γιάννενα.

1954 Έκδ[οση] Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ

1956-1957 Βιέννη – Στοκχόλμη για ειδικότητα στην Ακτινοθεραπευτική.

1956 Γάμος

1957 Τέκνον (άρρεν)

1957 Ιατρείο στη Θεσσαλονίκη

1959-1961 Εκδ[ότης] Διευθ[υντής] περιοδικό ΚΡΙΤΙΚΗ

1962 Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ 3

1965 Έκδ[οση] ΥΠΕΡ και ΚΑΤΑ, συλλογή κριτικών και άρθρων

1970 συμμετοχή στην ομαδική έκδοση Δεκαοχτώ Κείμενα

Δημοσίευση ποιητικής σειράς Ο ΣΤΟΧΟΣ

1971 Έκδ[οση] Απάντων υπό τον τίτλο ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ 1941-1971

1974 Συμμετοχή στις εκλογές. Υποψήφιος της Ενωμένης Αριστεράς εκ μέρους του ΚΚΕ εσωτερικού.

1976 Πάσχα. Ταξίδι στην Κρήτη μετά 24 (είκοσι τέσσερα) χρόνια με την ευκαιρία μιας ομιλίας στο Ηράκλειο. Ανακάλυψη της ωραιότερης πόλης της Ελλάδας, Τα ΧΑΝΙΑ.

Λοιπόν νομίζω αυτά αρκούν. Και προπαντός να μην ξεχνάτε να αναφέρεστε στην τελευταία φράση.

Ευχαριστώ και σας εύχομαι κάθε καλό

δικός σας

[υπογραφή]


[ΜΕΤΑ ΤΟ 1976]

1977. Συμμετέχει ως σύνεδρος στο Διεθνές Συμπόσιο «Σοσιαλισμός και πολιτισμός», το οποίο εμπνεύσθηκε ο Μίκης Θεοδωράκης και διοργάνωσε η Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης στο Κολυμπάρι Χανίων. Οι υπόλοιποι σύνεδροι είναι οι Π. Κανελλόπουλος, Η. Ηλιού, Ε. Παπανούτσος, Γ. Α. Μαγκάκης, Χ. Αργυρόπουλος, Α. Λεντάκης, Fr. Mitterrand, R. Garaudy, J. Attali, J.J. Cousteau. Καλεσμένοι είναι οι G. Marchais, W. Brandt, Br. Kreisky, O. Palme, S. Carrillo. Στο πλαίσιο του Συμποσίου η φιλόλογος Αρχόντισσα Παπαδερού-Ναναδάκη ρώτησε τον ποιητή σε κατ’ ιδίαν συζήτηση τι θα μπορούσε να αναφέρει γι’ αυτόν στους μαθητές της και ο Αναγνωστάκης τής έστειλε την αυτόγραφη επιστολή–ντοκουμέντο που προηγείται (η κ. Παπαδερού την έχει παραχωρήσει στον Όμιλο Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη).

  • Πηγαίνει στην Κύπρο μαζί με τον Νικηφόρο Βρεττάκο για να μετάσχουν στο φεστιβάλ του Δήμου Λευκωσίας.

1978. Εκδίδονται τα Αντιδογματικά. Άρθρα και Σημειώματα, με επίτιτλο «Προβλήματα πολιτικής και κουλτούρας» (ανατυπώνονται το 1979 και το 1981, με επίτιτλο «Άρθρα και Σημειώματα 1946-1977»).

  • Ταξιδεύει στην Ισπανία για να λάβει μέρος στο 9ο συνέδριο του Κ. Κ. Ισπανίας και δημοσιεύει εντυπώσεις στην Αυγή.

1979. Εκδίδεται το Περιθώριο ’68-’69 με κειμενικά σπαράγματα που είχαν κυκλοφορήσει δακτυλογραφημένα το 1969.

1980. Ως Μανούσος Φάσσης εκδίδει τη συλλογή Παιδική Μούσα. (Τραγούδια για την προσχολική και σχολική ηλικία).

  • Ταξιδεύει στην Κίνα, συμμετέχοντας σε αντιπροσωπεία του Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού και δημοσιεύει εντυπώσεις στην Αυγή.
  • Ταξιδεύει στη Σουηδία όπου δίνει τέσσερις διαλέξεις.

1981. Ξεκινά να επιμελείται (μέχρι το 1985) τις Φιλολογικές Σελίδες της Αυγής μαζί με τον Tέλη Σαμαντά.

  • Κρατά μέχρι το 1982 τη στήλη «H αλληλογραφία μας. Mας ρωτάτε… σας απαντούμε», με υπογραφή «O θείος Λένον που σ’ όλα απαντά», στο περιοδικό Θούριος.
  • Υποψήφιος βουλευτής Θεσσαλονίκης με το Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού.

1983. Εκδίδεται το Υ.Γ. εκτός εμπορίου.

1984. Υποψήφιος ευρωβουλευτής με το Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού.

1985. Εκδίδονται τα  Συμπληρωματικά. Σημειώσεις κριτικής.

  • Παρευρίσκεται στο ποιητικό φεστιβάλ του Άμστερνταμ το 1985.
  • Επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο του Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού στον συνδυασμό για τον νομό Χανίων.
  • Δωρίζει το πατρικό του σπίτι στην κοινότητα Ρουστίκων για να δημιουργηθεί το «Πνευματικό –Πολιτιστικό Κέντρο και Βιβλιοθήκη Ρουστίκων Ανέστης και Μανόλης Αναγνωστάκης».

1986. Ως Μανούσος Φάσσης εκδίδει από τον ανύπαρκτο εκδοτικό οίκο AIDS την πλακέτα Ο Κατήφορος (μπαλάντα).

  • Κολάζ του στο περιοδικό Το Τέταρτο.
  • Συνεργάζεται με τον Γιώργο Ζεβελάκη και αρχίζουν τις ραδιοφωνικές εκπομπές «Φιλολογικοί περίπατοι στον μεσοπόλεμο» (για περίπου έξι χρόνια).
  • Συνταξιοδοτείται.
  • Παίρνει το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.

1987. Εκδίδεται το «δοκιμιακό σχεδίασμα» Ο ποιητής Μανούσος Φάσσης. Η Ζωή και το έργο του. Μια πρώτη απόπειρα κριτικής προσέγγισης.

  • Επιμελείται τη σειρά των εκδόσεων Νεφέλη «H Πεζογραφική μας Παράδοση» (μέχρι το 1993): 50 πεζογραφήματα του 19ου αιώνα σε χρηστική μορφή.

1990. Εκδίδεται η Χαμηλή φωνή. Τα λυρικά μιας περασμένης εποχής στους παλιούς ρυθμούς, μια προσωπική ανθολογία του (ποιήματα από τη συλλογή έχει ήδη αναγνώσει στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Ηρακλείου το 1988).

1992. Εκδίδεται το Υ.Γ. από τις εκδόσεις Νεφέλη.

1995. Του απονέμεται από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας ο Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικος.

1997. Τιμάται από τη Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.

  • Ανακηρύσσεται επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ.

2001. Βραβεύεται από το Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του.

2002. Του απονέμεται το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο για το σύνολο του έργου του από το Υπουργείο Πολιτισμού.

2005 (23 Ιουνίου). Αφήνει την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο «Αμαλία Φλέμινγκ». Κηδεύεται δημοσία δαπάνη στις 27 Ιουνίου.