ΣΥΝΤΑΞΗ ΔΑΜΙΑΝΟΣ ΑΓΡΑΒΑΡΑΣ

ΑΡΧΕΙΟ ΕΡΤ, ΕΚΠΟΜΠΗ “ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ”, 1978

https://www.ert.gr/ert-arxeio/manolis-anagnostakis-9-martioy-1925/

Συμπληρώνονται φέτος 100 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, ο οποίος γεννήθηκε σαν σήμερα στη Θεσσαλονίκη, στις 9 Μαρτίου του 1925. Ο Μανόλης Αναγνωστάκης, προερχόμενος από οικογένεια γιατρών, σπούδασε και ο ίδιος ιατρική. Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση στις τάξεις της ΕΠΟΝ. Την περίοδο 1943-1945 ήταν αρχισυντάκτης του περιοδικού ”Ξεκίνημα” του εκπολιτιστικού ομίλου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και είχε έντονη πολιτική δράση στο φοιτητικό κίνημα. Το 1948 φυλακίστηκε και ένα χρόνο αργότερα καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο. Βγήκε από τη φυλακή με την γενική αμνηστία το 1951. Την περίοδο 1955-1956 ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη και κατόπιν άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου για ένα διάστημα στη Θεσσαλονίκη. Το 1978 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών ανέπτυξε έντονη αντιδικτατορική δράση, ενώ το 1984 ήταν υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΚΚΕ Εσωτερικού.

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης έκανε την εμφάνισή του στα ελληνικά γράμματα το 1942 με ποιήματα που δημοσίευσε στο περιοδικό ”Πειραϊκά Γράμματα”. Ποιήματά του, καθώς και κριτικές του δημοσιεύτηκαν αργότερα σε αρκετά περιοδικά. Την περίοδο 1959-1961 εξέδιδε το περιοδικό ”Κριτική”, ενώ υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των ”Δεκαοκτώ κειμένων” (1970), των ”Νέων Κειμένων” και του περιοδικού ”Η Συνέχεια” (1973). Το 1986 του απονεμήθηκε το Α΄ Βραβείο ποίησης για το έργο του ”Τα Ποιήματα 1941-1971” και το 2002 το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας από τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία, ενώ το 1997 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έργα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα ιταλικά. Παράλληλα, ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί από κορυφαίους συνθέτες. Ενδεικτικά αναφέρονται οι: Μίκης Θεοδωράκης, Θάνος Μικρούτσικος, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Μιχάλης Γρηγορίου, κ.ά.

Με αφορμή την συμπλήρωση 100 ετών από τη γέννηση του Μανόλη Αναγνωστάκη, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα μοναδικό ντοκουμέντο: την πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε ο ποιητής στην τηλεόραση το 1978, στο πλαίσιο της εκπομπής του Γιώργου Εμιρζά για το βιβλίο ”Επιλογή”.

Η ”Επιλογή” είναι μία σειρά πολιτιστικών εκπομπών, που ξεκίνησε το 1977, η οποία παρουσιάζει πρόσωπα και θέματα από τον κόσμο του βιβλίου. Το συγκεκριμένο επεισόδιο αποτελεί ένα αφιέρωμα στον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη.

Ειδικότερα, το συγκεκριμένο επεισόδιο είναι αφιερωμένο στον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη και το έργο του, με αφορμή την πέμπτη έκδοση του συνόλου του ποιητικού του έργου καθώς και την συμπλήρωση τριάντα επτά ετών από την εμφάνιση του στα ελληνικά γράμματα. Οι συντελεστές της εκπομπής επισκέπτονται το Μανόλη Αναγνωστάκη στο σπίτι του. Ο ποιητής περιγράφει πως ξεκίνησε να ασχολείται με τη γραφή. Ακόμη, αναφέρεται σε καθηγητές του που τον ενέπνευσαν, σε ποιητικές συλλογές που διάβαζε σε νεαρή ηλικία καθώς και στην πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης της δεκαετίας του 1930.

Επιπλέον, ο Μανόλης Αναγνωστάκης τονίζει πως δεν μπορεί να διαχωρίσει την προσωπική ζωή του από το ποιητικό του έργο. Ακόμη, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους γράφει λίγα ποιήματα και δεν δημοσιεύει συχνά. Αμέσως μετά, σχολιάζει τη μελοποίηση ποιημάτων. Τέλος, αναφέρεται στο περιοδικό ”Κριτική” το οποίο εξέδιδε από το 1959 έως το 1961.

Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου προβάλλονται πλάνα από τους δρόμους της Θεσσαλονίκης και του Μανόλη Αναγνωστάκη την ώρα που δακτυλογραφεί στη γραφομηχανή του.

Έτος παραγωγής: 1978
Ημερομηνία πρώτης προβολής επεισοδίου: 21/3/1978
Σκηνοθεσία-παραγωγή: Γιώργος Εμιρζάς
Επιμέλεια-παρουσίαση: Περικλής Αθανασόπουλος, Γιώργος Γαλάντης